.png)
Giáo dục mầm non luôn được coi là nền tảng quan trọng cho sự phát triển của trẻ nhỏ. Điều này không chỉ dừng lại ở việc dạy trẻ những kỹ năng cơ bản, mà còn đặt nền móng cho những thành công sau này ở bậc tiểu học và xa hơn.
“Những nghiên cứu gần đây đã chứng minh rằng, trẻ em được hưởng một nền giáo dục tốt ở bậc mầm non có xu hướng phát triển toàn diện hơn và có kết quả học tập tốt hơn khi vào tiểu học. Đối với các bậc cha mẹ và giáo viên, việc hiểu rõ mối quan hệ này là yếu tố then chốt để tạo ra môi trường học tập tích cực cho trẻ” - theo cô Paula Hoppu, Trưởng Bộ Phận Sư Phạm & Chương Trình Học của HEI Schools Saigon Central.
1. Phát triển kỹ năng xã hội và cảm xúc
Một trong những lợi ích lớn nhất của giáo dục mầm non là sự phát triển các kỹ năng xã hội và cảm xúc. Những kỹ năng này giúp trẻ tự tin hơn khi giao tiếp với bạn bè, thầy cô, và tạo nền tảng cho việc học tập hiệu quả hơn ở bậc tiểu học.
Theo nghiên cứu của Tiến Sĩ Shonkoff và Phillips vào năm 2000 trong cuốn sách From Neurons to Neighborhoods: The Science of Early Childhood Development, các trải nghiệm xã hội và tình cảm tích cực trong những năm đầu đời giúp trẻ hình thành lòng tự tin, khả năng kiểm soát cảm xúc và phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề. Trẻ em biết cách quản lý cảm xúc và tương tác xã hội một cách lành mạnh sẽ dễ dàng thích nghi với môi trường học tập mới và giảm bớt căng thẳng khi bước vào tiểu học.
Hơn nữa, giáo dục mầm non thường cung cấp những cơ hội cho trẻ thể hiện cảm xúc, xây dựng mối quan hệ với người khác, và phát triển kỹ năng hợp tác. Điều này giúp trẻ chuẩn bị tốt hơn cho những hoạt động học nhóm, thảo luận và làm việc cùng nhau khi vào lớp một.
2. Phát triển kỹ năng học tập nền tảng
Theo cô Paula Hoppu, giáo dục mầm non không chỉ là về chơi đùa, mà còn là nơi trẻ bắt đầu tiếp xúc với những khái niệm cơ bản về toán học, ngôn ngữ, thẩm mỹ, xã hội và tư duy logic. Những kỹ năng học tập này là tiền đề giúp trẻ thành công trong các môn học chính thức ở tiểu học.
Đồng quan điểm đó, tiến sĩ Duncan, trong một nghiên cứu có tên School Readiness and Later Achievement vào năm 2007 đã làm rõ mối liên hệ giữa kỹ năng sớm và kết quả học tập sau này. Kết quả nghiên cứu phát hiện ra rằng sự nhận thức toán học và chữ cái ở bậc mầm non là yếu tố dự báo mạnh mẽ nhất cho thành công ở tiểu học. Trẻ có nền tảng toán học và ngôn ngữ tốt ở mầm non có khả năng tiếp thu nhanh hơn khi vào lớp một và có thành tích cao hơn trong các môn học như toán và tiếng Việt.
Việc cho trẻ tiếp cận với các hoạt động học tập sáng tạo, chẳng hạn như đếm số, nhận biết chữ cái và hình dạng, hay học qua bài hát và truyện kể, giúp trẻ phát triển tư duy và kỹ năng học tập một cách tự nhiên. Đây chính là những yếu tố giúp trẻ tự tin bước vào tiểu học với tâm thế sẵn sàng học hỏi.
3. Sự phát triển của khả năng tự lập
Tại bậc mầm non, trẻ sẽ được khuyến khích phát triển sự tự lập thông qua việc tự chăm sóc bản thân và giải quyết các vấn đề đơn giản. “Việc tự lập giúp trẻ trở nên tự tin và có khả năng tự quản lý, điều này rất cần thiết khi trẻ chuyển sang bậc tiểu học, nơi có nhiều yêu cầu về kỷ luật và trách nhiệm cá nhân hơn” - theo cô Paula Hoppu.
Theo các nghiên cứu về động lực học tập và sự tự lập ở trẻ, những trẻ em được khuyến khích tự thực hiện các nhiệm vụ nhỏ như tự dọn dẹp sau khi ăn, tự mặc quần áo hoặc tự chọn đồ chơi có xu hướng phát triển khả năng tự kiểm soát và ra quyết định tốt hơn. Khả năng này giúp trẻ tiếp cận các nhiệm vụ học tập ở tiểu học một cách độc lập hơn và ít phụ thuộc vào giáo viên hay người lớn.
4. Khả năng thích nghi và giải quyết vấn đề
Trẻ em trong giai đoạn mầm non thường được khuyến khích khám phá và tìm ra giải pháp cho những vấn đề nhỏ mà chúng gặp phải trong quá trình học tập và chơi. Khả năng giải quyết vấn đề này giúp trẻ phát triển tư duy sáng tạo và tính kiên trì khi gặp thử thách.
Theo một nghiên cứu khoa học có tiêu đề School Readiness and Self-Regulation: A Developmental Psychobiological Approach của hai nhà giáo dục Blair & Raver vào năm 2015 về chức năng điều hành (executive function) ở trẻ nhỏ cũng cho thấy rằng những kỹ năng như tự kiểm soát, tư duy linh hoạt và khả năng lập kế hoạch sớm trong giai đoạn mầm non có mối liên hệ trực tiếp với thành tích học tập và khả năng học hỏi sau này.
“Trẻ em biết cách tự giải quyết vấn đề từ sớm sẽ có khả năng thích nghi tốt hơn với yêu cầu học tập đa dạng khi vào tiểu học, đồng thời biết cách xử lý các tình huống phức tạp một cách hiệu quả hơn” - cô Paula Hoppu chia sẻ.
5. Xây dựng thói quen học tập tích cực
Thói quen học tập tích cực được hình thành từ những năm mầm non sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thành công sau này của trẻ. Khi trẻ được khuyến khích khám phá, đặt câu hỏi và tham gia vào các hoạt động học tập vui nhộn, chúng sẽ phát triển tình yêu với việc học và sự tò mò khám phá.
Theo nghiên cứu Preschool Influences on Mathematics Achievement của Tiến sĩ Melhuish và cộng sự vào năm 2008 đã làm rõ về tác động của giáo dục sớm đến thành công học tập cho thấy rằng trẻ em được tiếp cận với môi trường giáo dục mầm non chất lượng cao như tại Phần Lan có xu hướng duy trì thái độ học tập tích cực và yêu thích việc học tập suốt đời. Những trẻ này không chỉ đạt được thành tích cao hơn trong các môn học mà còn có khả năng đối mặt với thử thách học tập một cách tự tin và chủ động hơn.
Việc xây dựng thói quen học tập tích cực ngay từ giai đoạn mầm non giúp trẻ hình thành sự kiên nhẫn, khả năng tập trung và tư duy phản biện – những yếu tố rất cần thiết cho thành công ở bậc tiểu học và cả trong các cấp học cao hơn.
6. Vai trò của giáo viên và cha mẹ
Mối quan hệ giữa giáo viên, cha mẹ và trẻ trong giai đoạn mầm non đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền tảng vững chắc cho trẻ khi vào tiểu học. Giáo viên mầm non không chỉ là người hướng dẫn học tập mà còn là người tạo dựng môi trường an toàn và yêu thương, giúp trẻ cảm thấy tự tin khi bộc lộ bản thân và học hỏi.
“Cha mẹ cũng đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ trẻ tại nhà, giúp con phát triển thói quen học tập và tạo sự kết nối với những gì trẻ học ở trường. Khi cha mẹ và giáo viên hợp tác chặt chẽ, trẻ sẽ nhận được sự hỗ trợ toàn diện, giúp trẻ có một quá trình chuyển tiếp mượt mà từ mầm non lên tiểu học” - theo cô Paula Hoppu.
Kết luận
Nhìn chung, đã có nhiều hơn những bằng chứng khoa học đã khẳng định giáo dục mầm non có một ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển toàn diện và thành công ở bậc tiểu học của trẻ. Từ việc phát triển kỹ năng xã hội, cảm xúc đến kỹ năng học tập nền tảng và thói quen học tập tích cực, giáo dục mầm non đóng vai trò như bước đệm quan trọng giúp trẻ sẵn sàng cho những thách thức và cơ hội học tập trong tương lai.
Một môi trường giáo dục mầm non chất lượng cao không chỉ giúp trẻ đạt được thành công trong học tập mà còn giúp trẻ phát triển toàn diện về mặt xã hội và cảm xúc. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đầu tư vào giáo dục mầm non, không chỉ từ phía nhà trường mà còn từ cha mẹ và cộng đồng.
Lưu ý: Nội dung trích dẫn từ website của HEI Schools Saigon Central được bảo vệ bởi luật sở hữu trí tuệ. Việc sử dụng các trích dẫn từ bài viết gốc yêu cầu tuân thủ quy định về bản quyền và phải có sự đồng ý bằng văn bản của HEI Schools Saigon Central. Các trích dẫn chỉ được sử dụng cho mục đích phi thương mại và không được sửa đổi nội dung để đảm bảo tính chính xác và trung thực của thông tin. Việc sử dụng hoặc phát tán nội dung mà không được phép có thể vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật.
コメント